Een uitgebreid staal van de natuurlijke taal van een viertalige bankier

Gegevens

24 juni 2019

Bank- en taalzaken. Dat vat de carrière van Jean-Paul Glorieux wel een beetje samen.

Academische carrière inclusief doctoraat in de letteren, daarna aan de slag als secretaris-generaal bij een belangrijke speler in de banksector, vervolgens zijn eigen vertaalbureau opgericht met specialiteit financiën, economie en bedrijfsbeheer, het bureau tot volle bloei gebracht, en ten slotte de zaak verkocht, waarna uitbollen in wat hij het liefste doet en het beste kan: meertalige financiële communicatie.

En op een bepaald moment heb je ... 150.000 financiële termen in vier talen bijgehouden. En dan denk je: daar moeten we nu toch nog eens iets zinvols mee doen? Vind ik ook, moet professor Serge Verlinde, directeur van het Interfacultair Instituut voor Levende Talen (ILT) van de KU Leuven gedacht hebben. En zo geschiedt het dat u, beste lezer, vandaag vrije toegang krijgt tot een in verschillende opzichten bijzondere termencollectie.

Naturel en authentieke terminologie

Jean-Paul Glorieux kent de financiële sector binnenste buiten, hij spreekt en ademt de taal van de bankier. Rond 1998 krijgt hij een belangrijke vertaalopdracht: de vertaling in zes talen van Inf€uro, het Europese informatiemagazine ter promotie en voorbereiding van de invoering van de euro (met de bekende financieel-economisch journalist Michel Visart toen als redactiecoördinator). Sindsdien heeft Jean-Paul Glorieux minutieus elke term gedocumenteerd 'zoals de bankiers hem gebruiken', in vertaling bijgehouden, zijn hele collectie goed bewaard en actueel gehouden. En al die jaren heeft hij van naturel en authentieke terminologie zijn handelsmerk gemaakt.

De handel heeft hij intussen dus overgelaten. Wel het handelsfonds met alles erop en eraan, maar niet de terminologie, die hij in eigen naam beheerde. Daar had hij nog plannen mee. Want zijn termenbank telt intussen 15.000 ingangen, vier talen, 150.000 termen in totaal. Daar wil je nog wel eens iets mee doen.

En zo komt het, beste lezer, dat het Instituut voor Levende Talen (ILT) van de KU Leuven vandaag een viertalige financiële termenbank vrij ter beschikking stelt. Van de hand van Jean-Paul Glorieux, die zijn vertaalbureau Exacom nv in 2004 aan een vooraanstaand internationaal vertaalbureau overliet, maar zijn termen buiten de deal hield om ze zelf te kunnen blijven bijwerken.

Viertalige praktische terminologie

Jean-Paul Glorieux: 'De viertalige terminologische gegevensbank voor financiën, economie en bedrijfsbeheer die ik in de loop van de jaren heb samengesteld, is nu beschikbaar op internet dankzij de medewerking van professor Serge Verlinde van de KU Leuven.'

'Het gaat niet zozeer om een woordenboek maar om een praktische tool voor het handig opzoeken van financiële terminologie in het Frans, Nederlands, Engels en Duits. Deze gegevensbank onderscheidt zich van woordenboeken en andere vergelijkbare hulpmiddelen - wie herinnert zich nog de bekende viertalige Servotte uit de jaren 80 - doordat er ook heel wat courante uitdrukkingen en verwante termen uit het bedrijfsleven en financiewezen in opgenomen zijn. Daarnaast bevat de termenbank ook een lijst van ruim 2200 afkortingen en acroniemen die in economische en financiële teksten geregeld voorkomen,' vervolgt Jean-Paul Glorieux.

150.000 termen

Deze termencollectie is in verschillende opzichten bijzonder. Om te beginnen is ze toch wel zeer omvangrijk: 15.000 ingangen, in totaal ca. 150.000 termen. Ze is up-to-date gehouden, ze is viertalig met naar verhouding veel Nederlandse en Duitse termen, en ze is breed: bankwezen, financiële transacties en producten, beurs en beleggingen, handel en marketing, economie, verzekeringen, boekhouding, audit, fiscaliteit, bedrijfsrecht en in bijkomende orde administratie, vastgoedbeheer enz.

Recht uit de praktijk

Jean-Paul Glorieux: 'Ik ben met deze termenbank begonnen na eerst een academische carrière van tien jaar en nadat ik tien jaar op hoog niveau bij een bank had gewerkt. Uiteraard is de termenbank vooral tijdens de uitbouw van mijn vertaalbureau Exacom nv sterk gegroeid. Deze database is met andere woorden het resultaat van vele jaren ervaring in de meertalige financiële communicatie. In twintig jaar tijd heb ik ruim 25.000 documenten, zeg maar meer dan een miljoen bladzijden financiële communicatie gegenereerd in vier talen. De termenbank is geen collectie termen van een vertaler die de hele tijd van alles moest opzoeken in financiële woordenboeken en dat netjes heeft bijgehouden, het is een uitgebreid staal van de natuurlijke, authentieke taal van een meertalige bankier. De tool komt recht uit de praktijk, niet uit de bibliotheek.'

Is het werk af?

Jean-Paul Glorieux: 'Zeker niet, de database blijft voor aanvulling en verbetering vatbaar. Daarom ook blijft hij tot nader order vrij toegankelijk. En ik sta open voor iedereen die ideeën heeft waar de database en de gebruikers nog beter van kunnen worden.'

Een marktplaats voor terminologie?

Veel taalprofessionals, vooral freelancevertalers, kappen op het einde van hun carrière van de ene op de andere dag met hun actieve praktijk. Ze gaan er als vanzelfsprekend van uit dat ze verder niets van waarde over te laten hebben. Vaak hebben ze hun hele carrière voor vertaalbureaus gewerkt, waardoor ze geen klantenbestand te verkopen hebben. Of ze hebben hun hele carrière waarde toegevoegd aan andermans vertaalgeheugen; dus dat hebben ze ook niet te koop.

En hun terminologiebestand? Veel vertalers houden hun hele actieve leven lang allerlei terminologieën bij. De generatie die nu op pensioen gaat, deed het nog massaal in Excel. 'Ach, daar kan toch niemand nog wat mee?'

De Taalsector wil graag meewerken aan een website die als een marktplaats voor de terminologie fungeert. Een site waar terminologen en terminologische projecten met elkaar in contact komen. Vertalers zijn vaak op zoek naar experts, experts hebben vertaalvragen, beiden hebben behoefte aan een terminoloog of een computerprogrammeur. Een makel- en schakelwebsite die fungeert als een marktplaats in de terminologie zou veel vraag en aanbod bij elkaar kunnen brengen. Iemand?

Vrije toegang

De database van Jean-Paul Glorieux is bereikbaar via https://ilt.kuleuven.be/jpgconsulting. U kunt inloggen met de gebruikersnaam jpgcog en met het wachtoord 4Fin_Termi@JPGILT

Met uw feedback en met suggesties voor aanvullingen en verbeteringen kunt u contact opnemen met Jean-Paul Glorieux via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of tel. +32 2 381 23 33.